Update Sustainable Finance Package - CSRD

Op 21 april 2021 publiceerde de Europese Commissie (“EC”) het voorstel voor de Corporate Sustainability Reporting Directive (“CSRD”). Dit voorstel herziet de non-financial reporting directive (Richtlijn 2014/95/EU - “NFRD”). De herziening van de NFRD volgt uit de in 2019 gepubliceerde communicatie van de EC over de Europese Green Deal die ervoor moet zorgen dat er in 2050 een klimaat neutrale Europese economie bestaat, waarbij economische groei wordt gerealiseerd zonder het gebruik van hulpbronnen. De CSRD moet leiden tot duurzamere investeringen en daarmee bijdragen aan de doelstellingen van de Europese Green Deal.

Beursgenoteerde ondernemingen die kwalificeren als grote organisatie van openbaar belang (“OOB’s”) zijn sinds boekjaar 2017 verplicht om een afzonderlijke niet-financiële verklaring openbaar te maken als onderdeel van het bestuursverslag. De niet-financiële verklaring bevat minimaal informatie over het beleid van de OOB met betrekking tot het milieu, sociale- en werknemerszaken, de eerbiediging van mensenrechten, anti-corruptie en omkoping. Deze verplichting volgt uit Richtlijn 2013/34/EU zoals gewijzigd door de NFRD (de “richtlijn”). Het doel van deze verplichting is om de samenhang en de vergelijkbaarheid van informatie over voornoemde thema’s te verbeteren.

Nieuwe terminologie en verduidelijking dubbele materialiteit

De EC stelt in de CSRD voor om afscheid te nemen van de term "niet-financiële informatie" en deze te vervangen door de term “sustainability information” oftewel, duurzaamheidsinformatie. In lijn hiermee worden de definities “sustainability reporting” en “sustainability matters” (dit zijn sustainability factors zoals gedefinieerd in de Sustainable Finance Disclosure Regulation (Verordening (EU) 2019/2088 – “SFDR”) met de toevoeging van governance matters) toegevoegd aan de richtlijn.

De CSRD verduidelijkt verder het concept van "dubbele materialiteit". Dit concept is niet nieuw, maar ligt reeds besloten in de NFRD. Omdat naar de mening van de EC het dubbele materialiteitsperspectief door rapporterende entiteiten nog onvoldoende wordt weergegeven in duurzaamheidsverslaggeving is het concept in de CSRD verduidelijkt. De CSRD vermeldt expliciet dat ondernemingen moeten rapporteren over de impact van duurzaamheidsfactoren op de onderneming zelf ("outside-in perspective"), maar ook over de impact van de onderneming op het milieu en de maatschappij ("inside-out perspective").

Belangrijke wijzigingen opgenomen in de CSRD

1. Uitbreidingen toepassingsbereik ondernemingen en omvang te verstrekken informatie

Uitbreiding tot alle beursgenoteerde ondernemingen én grote niet-beursgenoteerde ondernemingen

De NFRD is van toepassing op grote OOB’s. Dit zijn beursgenoteerde ondernemingen, alsmede niet-beursgenoteerde banken en (bepaalde) verzekeraars, met een gemiddeld aantal werknemers van meer dan 500 over het boekjaar en daarnaast of een balanstotaal van meer dan € 20 miljoen of een netto-omzet van meer dan € 40 miljoen. De CSRD breidt het toepassingsbereik fors uit. Voorgesteld wordt om de richtlijn van toepassing te verklaren op alle - dus ook niet-beursgenoteerde -  ondernemingen die aan voorgaande groottecriteria voldoen. Tevens wordt voorgesteld om de richtlijn van toepassing te laten zijn op alle ondernemingen met, kort gezegd, een beursnotering in de Europese Unie, onafhankelijk van de groottecriteria en onafhankelijk van de vraag of zij zijn opgericht naar het recht van één van de lidstaten in de Europese Unie. Een uitzondering geldt voor micro-ondernemingen. Verder moeten alle moederondernemingen van grote groepen voldoen aan de richtlijn. Naar verwachting zal het aantal ondernemingen dat onder het toepassingsbereik van de richtlijn ruim vier zo groot worden als thans onder de richtlijn.

Uitzondering voor dochterondernemingen en aanvullende vereisten

De dochteronderneming die is uitgezonderd van de verplichting om over duurzaamheidsinformatie te rapporteren, wordt verplicht om het geconsolideerde bestuursverslag van de moedermaatschappij te publiceren en moet in haar eigen bestuursverslag expliciet opnemen dat zij zelf is uitgezonderd van deze verplichting.

Verslaggevingsgebieden

Voorgesteld wordt om de bestaande gebieden waarover moet worden gerapporteerd uit te breiden. Ondernemingen zullen moeten gaan rapporteren over onder meer hun bedrijfsstrategie en de mate waarin het bedrijfsmodel en de strategie bestand zijn tegen risico's die verband houden met duurzaamheidskwesties. Ook zal informatie verstrekt moeten worden over eventuele plannen om ervoor te zorgen dat hun bedrijfsmodel en strategie verenigbaar zijn met de overgang naar een duurzame en klimaat neutrale economie, of en hoe in hun bedrijfsmodel en strategie rekening wordt gehouden met verschillende belanghebbenden, en over de kansen voor de onderneming voortvloeiend uit sustainability matters. Verder schrijft de CSRD voor dat informatie verstrekt dient te worden over de uitvoering van de aspecten van de bedrijfsstrategie die van invloed zijn op, of worden beïnvloed door sustainability matters, alle door de onderneming vastgestelde duurzaamheidsdoelstellingen en de vooruitgang die is geboekt bij de verwezenlijking daarvan. Ook over de rol van de raad van bestuur en de raad van commissarissen met betrekking tot sustainability matters, de belangrijkste feitelijke en potentiële negatieve gevolgen van de activiteiten van de onderneming en de wijze waarop de onderneming de informatie die zij rapporteert heeft bepaald, moet informatie worden verstrekt. De CSRD voegt tevens een verplichting toe om te rapporteren over – onder meer - intellectueel kapitaal en human capital.

Due diligence proces

De CSRD bevat daarnaast een verplichting om het proces dat wordt gehanteerd voor het identificeren, voorkomen, beperken en herstellen van de belangrijkste negatieve gevolgen en risico's daarvan voor duurzaamheidsfactoren met betrekking tot zijn gehele waardeketen uiteen te zetten. Daarnaast moet de onderneming uitleggen wat de belangrijkste negatieve gevolgen en risico’s voor duurzaamheidsfactoren zijn die zijn gelinkt aan de eigen activiteiten, producten en services en de zakenrelaties van de onderneming, waaronder de toeleveringsketen.

Soort informatie

In de CSRD is expliciet opgenomen dat het duurzaamheidsverslag toekomstgerichte informatie, retrospectieve informatie, kwalitatieve en kwantitatieve informatie over de korte-, medium- en lange termijn moet omvatten. De informatie moet de hele waardeketen van de onderneming beslaan, zowel binnen de Europese Unie als daarbuiten.

Vervallen van de uitzondering om duurzaamheidsverslaggeving in een apart rapport te publiceren

Voorgesteld wordt om de thans op grond van de richtlijn nog bestaande mogelijkheid om niet-financiële informatie in een afzonderlijk verslag op te nemen te laten vervallen. In de toekomst dient duurzaamheidsverslaggeving hierdoor verplicht onderdeel te worden van het bestuursverslag. In de CSRD wordt dit gemotiveerd door te wijzen op de belangrijke en gewenste link tussen financiële informatie en duurzaamheidsinformatie.

2. Grondslag voor Europese duurzaamheidsverslaggevingstandaarden met rol voor EFRAG

De CSRD bevat een bepaling tot aanpassing van de huidige richtlijn waarin wordt voorgesteld om de EC de bevoegdheid te geven om Europese standaarden voor duurzaamheidsverslaglegging vast te stellen. Bij het tot stand brengen van deze standaarden dient de EC het advies van de European Financial Reporting Advisory Group ("EFRAG") in acht te nemen.

De door de EC uit te vaardigen standaarden verduidelijken welke informatie specifiek moet worden opgenomen in de duurzaamheidsverslaggeving. De standaarden moeten zorgen voor begrijpelijke, relevante, verifieerbare en vergelijkbare informatie en een waarheidsgetrouwe weergave van informatie waarborgen. Het gaat hierbij om informatie over milieufactoren (die aansluiten bij de zes milieudoelstellingen uit de Taxonomieverordening), sociale factoren en governance-factoren. Een eerste set van standaarden moeten uiterlijk op 31 oktober 2022 worden goedgekeurd door de EC. Een tweede set uiterlijk op 31 oktober 2023.

3. Invoering van verplichte assurance bij duurzaamheidsverslaggeving

De richtlijn bevat momenteel enkel de verplichting voor lidstaten om ervoor te zorgen dat de wettelijke accountant controleert of de niet-financiële verklaring of het afzonderlijke duurzaamheidsverslag is verstrekt. Niet is vereist dat de informatie ook daadwerkelijk geverifieerd wordt. Om de geloofwaardigheid van het duurzaamheidsverslag te garanderen, schrijft de CSRD voor dat het niveau van assurance voor het duurzaamheidsverslag geleidelijk dient te worden opgevoerd. Dat houdt in dat de wettelijke accountant in eerste instantie zal moeten concluderen dat er geen reden is om aan te nemen dat het duurzaamheidsverslag materiële onjuistheden bevat op basis van het in overeenstemming zijn van de duurzaamheidsverslaggeving met de verslaggevingsstandaarden, met inbegrip van het proces dat de onderneming heeft uitgevoerd om de informatie te identificeren en over de naleving van het vereiste om de duurzaamheidsverslaggeving te markeren (“limited assurance engagement”). Verder moet worden gekeken naar de overeenstemming van het duurzaamheidsverslag met de vereisen uit de Taxonomieverordening (Verordening (EU) 2020/852). De EC kan richtlijnen vaststellen waarin is vastgelegd dat de wettelijke accountant uitgebreide procedures met inbegrip van de beoordeling van interne controles van de onderneming moet volgen en gegevensgerichte controles moet uitvoeren (“reasonable assurance engagement”).

De Europese Audit richtlijn – Richtlijn 2006/34/EG - bevat voorschriften voor de controle van de jaarrekening. De CSRD bevat diverse aanpassingen van deze richtlijn, zodat het beoordelen van duurzaamheidsverslaggeving daar ook onder komt te vallen.  

Verder wordt de mogelijkheid gecreëerd om een “independent assurance service provider” in de zin van verordening (EG) 765/2008 een opinie te laten geven over het duurzaamheidsverslag. Deze optie moet worden gezien in het licht van de wens om competitie te behouden op de "markt voor controle van duurzaamheidsverslaggeving" en om het risico op afhankelijkheid van wettelijke accountants te ondervangen.

4. Rapportage in single electronic reporting format

Om de vergelijkbaarheid en digitale vindbaarheid van duurzaamheidsinformatie te garanderen, wordt voorgesteld om de openbaar te maken duurzaamheidsinformatie machine-leesbaar aan te leveren. De EC wijst daarbij op de Europese voornemens rondom het tot stand brengen van een European Single Access Point ("ESAP").

Planning en verder proces

De CSRD wordt momenteel behandeld door het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie. Het is de bedoeling dat de vereisten uit de CSRD van toepassing zullen worden vanaf het boekjaar dat start op 1 januari 2023 of gedurende het kalenderjaar 2023.

Deze planning is ambitieus, mede gezien de grote veranderingen die de CSRD met zich brengt.

Voor meer informatie over de actuele ontwikkelingen en achtergronden op het vlak van duurzaamheidsverslaggeving verwijzen wij naar het artikel in Ondernemingsrecht 2021/34 en de binnenkort te verschijnen bijdrage in Ondernemingsrecht 2021/42

Meer informatie over ESG

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de leden van ons ESG Corporate and Financial Markets Team. We hebben ook een speciale website: StibbeESG.com. Met deze website willen we belangrijke inzichten verschaffen in de huidige en toekomstige regelgeving op het gebied van duurzaamheid en ESG door het belangrijkste nieuws, publicaties en jurisprudentie op één plek te verzamelen, aangevuld met ons commentaar.

Ga naar: StibbeESG.com.