Signaleringsblog week 3: actuele jurisprudentie bestuursrecht en omgevingsrecht

Ambtshalve beoordeling rechtbank: beroep zonder voorafgaand bezwaar terecht niet-ontvankelijk verklaard

De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (“Afdeling”) oordeelt in haar uitspraak van 11 januari 2023 (ECLI:NL:RVS:2023:76) dat de rechtbank het beroep van appellant bij wijze van ambtshalve toetsing terecht niet-ontvankelijk heeft verklaard. Vaststaat dat appellant geen bezwaar heeft gemaakt voordat hij beroep instelde tegen het besluit tot afwijzen van het verzoek om handhaving. Bovendien is niet gebleken dat dit niet aan appellant kan worden verweten. De situatie is daarom niet vergelijkbaar met de situatie waarin een belanghebbende niet langer ambtshalve door de bestuursrechter wordt tegengeworpen dat het bezwaar niet tijdig was ingediend (vgl. de Afdelingsuitspraak van 4 augustus 2021, ECLI:NL:RVS:2021:1730).

Relativiteitsvereiste: aan schending procedurele normen of formele rechtsbeginselen komt geen zelfstandige betekenis toe

In haar uitspraak van 29 november 2022 (ECLI:NL:RBNHO:2022:10690) oordeelt de rechtbank Noord-Holland in lijn met vaste rechtspraak dat dat de beweerdelijke schending van procedurele normen of formele beginselen van behoorlijk bestuur bij de toepassing van artikel 8:69a van de Awb niet los kan worden gezien van het beschermingsbereik van de onderliggende materiële normen. Aan deze procedurele normen of formele rechtsbeginselen komt in zoverre geen zelfstandige betekenis toe. Wanneer de schending van ingeroepen materiële normen niet tot vernietiging van een besluit kan leiden, geldt dat ook voor de door eisers gestelde daarmee verband houdende schending van procedurele normen of formele beginselen van behoorlijk bestuur.

Verbod reclameborden vormt ongerechtvaardigde inbreuk op eigendomsrecht

Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (“EHRM”) oordeelt in zijn arrest van 6 december 2022 (ECLI:CE:ECHR:2022:1206JUD003985914) dat het met terugwerkende kracht invoeren van een nagenoeg alomvattend verbod op reclame-uitingen langs wegen buiten de bebouwde kom een disproportionele inbreuk op het eigendomsrecht van klaagster vormt. Het EHRM overweegt daarbij dat de opeenvolgende wetswijzigingen waarmee het reclameverbod werd ingevoerd gedeeltelijk terugwerkende kracht hadden, marktpartijen daarop niet voorbereid waren en hen bovendien een zeer korte overgangsperiode werd gegund. Het verbod had bovendien ernstige economische consequenties voor klaagster die bedrijfsmatig reclameborden langs wegen plaatst, zonder dat daarvoor compensatie beschikbaar werd gesteld.

Richtlijn luchtkwaliteit verleent particulieren geen rechten

Het Hof van Justitie van de Europese Unie (“HvJEU”) oordeelt in zijn arrest van 22 december 2022 (ECLI:EU:C:2022:1015) dat de Europese richtlijnen die normen stellen voor de kwaliteit van de lucht als zodanig niet bedoeld zijn om rechten toe te kennen aan individuen. Schending van die normen verschaft particulieren in zoverre geen op schadevergoeding. Desalniettemin moeten particulieren, zo nodig met het doen van een beroep op de bevoegde rechtbanken en door oplegging van dwangsommen, kunnen bewerkstelligen dat de nationale autoriteiten de krachtens deze richtlijnen vereiste maatregelen nemen. Het voorgaande staat volgens het HvJEU niet in de weg aan eventuele aansprakelijkheid voor schade naar nationaal recht.

Op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen?

Met onze Stibbeblogs blijft u op de hoogte van ontwikkelingen op het terrein van het bestuursrecht en omgevingsrecht. Wilt u graag automatisch via e-mail op de hoogte worden gehouden over een blogupdate? Meld u zich dan op onze website aan voor het ontvangen van een e-mail attendering bij het verschijnen van nieuwe bestuursrechtelijke en omgevingsrechtelijke Stibbeblogs.