Over omgevingshandhaving en wapenregularisaties... Wat is nieuw vanaf 1 maart 2018?

Inwerkingtreding decreet van 25 april 2014 betreffende de handhaving van de omgevingsvergunning ("Handhavingsdecreet")

Het heeft wat op zich laten wachten, maar met het besluit van de Vlaamse Regering 9 februari 2018 betreffende de handhaving van de ruimtelijke ordening en tot wijziging en opheffing van diverse besluiten is de inwerkingtreding van het Handhavingsdecreet een feit: met uitzondering van enkele artikelen is het Handhavingsdecreet op 1 maart 2018 in werking getreden.

Met het Handhavingsdecreet wordt het handhavingsstelsel van de ruimtelijke ordening grondig hervormd.

Welke nieuwigheden introduceert het Handhavingsdecreet?

• instrumenten van zachte handhaving, zoals reeds bekend uit het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid (hierna: "DABM"), worden geïntroduceerd in de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (hierna: "VCRO"). Het gaat met name om de raadgevingen en aanmaningen. De raadgeving heeft, zoals blijkt uit de bewoordingen van de VCRO, een preventief karakter. Het geven van een raadgeving wordt immers gekoppeld aan de vaststelling dat er een misdrijf dreigt te worden gepleegd;
   
• er wordt een onderscheid gemaakt tussen stedenbouwkundige misdrijven en stedenbouwkundige inbreuken. Deze laatsten worden bestraft met een exclusieve bestuurlijke geldboete;
   
• artikel 6.2.1 van de VCRO voorziet in een nieuwe strafbaarstelling voor wat betreft bepaalde handelingen die zich situeren in een watergevoelig openruimtegebied;
   
• de minnelijke schikking wordt thans ook als een bestuurlijke maatregel aangemerkt. De minnelijke schikking, zoals vormgegeven in het Handhavingsdecreet, regelt uitsluitend de "burgerlijke gevolgen" van een stedenbouwkundig misdrijf of inbreuk. Een aanvraag tot minnelijke schikking schorst de verjaring van de herstelvordering. Deze schorsing neemt pas een einde op het moment dat de minnelijke schikking tot stand komt dan wel tot op het moment dat de minnelijke schikking geweigerd wordt.

Nieuwe regularisatieperiode voor vergunningsplichtige wapens, laders of munitie

Regularisatieperiode van 1 maart 2018 tot 31 december 2018

Eenieder die zonder de vereiste vergunning of erkenning een vergunningsplichtig wapen, een lader of munitie voorhanden heeft, kan deze onwettige toestand vanaf 1 maart 2018  laten regulariseren. 

Van het niet-vergunde wapen, lader of munitie dient immers uiterlijk op 31 december 2018 aangifte te worden gedaan bij de lokale politie en zulks met het oog op:

• de aanvraag van een erkenning, een vergunning of een registratie, hetzij;
• de neutralisering op eigen kosten van het wapen of de lader door de Proefbank voor vuurwapens, hetzij;
• de overdracht van het wapen, de lader of de munitie aan een persoon die gemachtigd is ze voorhanden te hebben of daarvoor is erkend, hetzij;
• de bedoeling om er afstand van te doen.

In een aantal gevallen dient de aangifte evenwel niet te gebeuren bij de lokale politie. Indien de aangever een erkend persoon is zoals bedoeld in artikel 5 van de Wapenwet (bv: een erkende wapenhandelaar) die zijn erkenning wenst uit te breiden naar laders, zal deze hiertoe een aanvraag moeten indienen bij de gouverneur bevoegd voor de vestigingsplaats.

Risico op vervolging?

Diegene die tijdig overgaat tot de voormelde aangifte, kan niet vervolgd wegens het gebrek van vergunning, voor zover:

• dat feit tot op het moment van de aangifte geen aanleiding heeft gegeven tot een specifiek proces-verbaal of een specifieke onderzoeksdaad door een politiedienst of een gerechtelijke overheid; of
• het wapen op zijn naam was geregistreerd in het Centraal Wapenregister voor de inwerkingtreding van deze wet.

Geen regularisatie? Welke straffen riskeer ik?

Wie van deze regularisatieperiode geen of niet tijdig gebruik maakt, riskeert een gevangenisstraf van 1 maand tot 5 jaar en/of een geldboete van 100 tot 25.000 euro (te vermeerderen met de gemeentelijke opdeciemen). Het strafminimum voor de gevangenisstraf wordt op een jaar gebracht indien de inbreuken worden gepleegd door een erkend person of ten aanzien van een minderjarige.