Op naar hoe: de volgende stap in het AFM-toezicht op duurzaamheidsclaims
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) maant financiële ondernemingen tot uitgebreidere, concretere en duidelijkere communicatie over duurzaamheid. Dit blijkt onder meer uit recente onderzoeken naar de naleving van de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) en de publicatie van een concept-Leidraad Duurzaamheidsclaims. Wat zijn de belangrijkste verwachtingen van de AFM?
AFM Consultatie Leidraad duurzaamheidsclaims
Transparantie over duurzaamheid door financiële ondernemingen is een toezichtsprioriteit van de AFM. Dit onderstreept de AFM met de consultatie van de Leidraad Duurzaamheidsclaims (Leidraad) voor financiële ondernemingen en pensioenuitvoerders. De consultatie loopt sinds 12 juni 2023 en staat open tot 23 juli 2023.
De Leidraad bevat geen nieuwe normen of gewijzigde definities van bijvoorbeeld het duurzaamheidsbegrip. In plaats daarvan geeft het financiële ondernemingen handvatten voor de uitvoering van bestaande normen voor informatieverstrekking, specifiek in de context van duurzaamheid en signaleert het de toezichtsprioriteiten van de AFM binnen het domein van duurzaamheid.
Financiële ondernemingen kunnen de good practices uit de Leidraad gebruiken als voorbeelden en worden aangespoord om hun communicatie over duurzaamheid te toetsen aan de drie geformuleerde uitgangspunten: (i) juist, representatief en actueel, (ii) concreet en goed onderbouwd, (iii) begrijpelijk, passend en vindbaar.
Duidelijk wordt dat alle vormen van communicatie kunnen leiden tot een duurzaamheidsclaim, niet alleen de wettelijk verplichte informatieverstrekking. Dit onderbouwt de AFM met zelf uitgevoerd consumentenonderzoek waaruit volgt dat duurzame beleggers sterk afgaan op onverplichte informatie van aanbieders van financiële producten. Naast duurzaamheidsclaims in wettelijk verplichte informatie zoals een Key Information Document of het prospectus, moeten ondernemingen dus ook bij algemene marketinguitingen zoals reclames of op de website nadenken over de wijze waarop zij duurzaamheidclaims presenteren en onderbouwen.
Ook verwacht de AFM dat financiële ondernemingen de Leidraad in acht nemen bij uitingen over duurzaamheid in brede zin. De definities voor duurzaamheid uit de SFDR of Taxonomieverordening zijn wel relevant, maar zijn volgens de AFM niet sluitend. Iedere communicatie over het promoten van een ecologisch, sociaal of governance doel kan dus een duurzaamheidsclaim zijn.
De belangrijkste verwachtingen van de AFM ten aanzien van de hiervoor genoemde beginselen zijn:
- Juist, representatief en actueel: Duurzaamheidsclaims mogen geen tegenstrijdigheden bevatten en moeten inhoudelijk juist zijn. Belangrijk is ook dat de duurzaamheidsclaims actueel zijn en bijvoorbeeld jaarlijks worden geüpdatet;
- Concreet en goed onderbouwd: Duurzaamheidsclaims moeten concreet en onderbouwd zijn. Ze mogen geen onduidelijkheden bevatten of juist informatie missen. De toelichting bij een duurzaamheidclaim moet de lezer in staat stellen om de claim op waarde te schatten, te meer bij lange termijn duurzaamheidsdoelstellingen; en
- Begrijpelijk, passend en vindbaar: Lezers moeten niet overspoeld worden met veel en onsamenhangende informatie. Hiervoor is het belangrijk dat duurzaamheidsclaims weinig tot geen jargon bevatten en een duidelijke samenhang en structuur hebben.
Uitwerkingen van deze uitgangspunten bedoelen naleving van informatieverstrekkingsvoorschriften te faciliteren, maar bieden geen sluitend kader. De AFM benadrukt dat uiteindelijk de feiten en omstandigheden van het geval bepalen of een onderneming in overeenstemming met de wet voldoende concreet, duidelijk en niet-misleidende communiceert.[1]
AFM Onderzoeken naar naleving SFDR
De Leidraad volgt onder meer op drie onderzoeken van de AFM naar de naleving van de SFDR in verschillende sectoren, waarvan de bevindingen werden gepubliceerd in november 2022.[2] Hieruit volgt dat financiële ondernemingen nog onvoldoende concreet, weinig specifiek en op slecht vindbare plekken communiceren over duurzaamheid.
De onderzoeken van de AFM signaleren ook de onderwerpen waar de AFM de meeste aandacht aan besteedt. De AFM onderzocht voornamelijk in hoeverre ondernemingen rapporteren over de integratie van duurzaamheidsrisico's in het beleggings- en het beloningsbeleid, hun classificatie van producten als 'lichtgroen' (artikel 8 SFDR) of ‘donkergroen’ (artikel 9 SFDR) en de wijze waarop zij invulling geven aan de rapportageverplichtingen uit de Taxonomieverordening.
De AFM wijst er onder meer op dat veel ondernemingen op hun website stellen dat zij duurzaamheidsrisico's meewegen in het beleggings- en beloningsbeleid, maar dat zij niet concreet maken hoe zij dit doen. Juist omdat het voor ondernemingen uitdagend kan zijn om, vooral in het beloningsbeleid, betekenisvolle transparantie te creëren die tegelijkertijd de praktische uitvoerbaarheid waarborgt, raden wij ondernemingen aan hier voldoende aandacht aan te besteden.
De AFM heeft ook aangekondigd in de toekomst opnieuw nalevingsonderzoeken uit te zullen voeren.
Naast de positie van de AFM is voor financiële ondernemingen natuurlijk ook de positie van internationale toezichthouders relevant. In Europees verband brachten de toezichthouders ESMA, EBA en EIOPA recent voortgangsrapportages uit van hun onderzoeken naar greenwashing in de financiële sector. Zie dit blogbericht.
Slot
De AFM kijkt intensief mee hoe financiële ondernemingen in Nederland invulling geven aan nieuwe duurzaamheidsregels en vult bestaande criteria voor informatieverstrekking aan met concrete gezichtspunten over duurzaamheidsclaims. Waar onderzoeken van de AFM naar duurzaamheid eerst zagen op de vraag of wordt gerapporteerd over duurzaamheid, blijkt uit de besproken publicaties dat de AFM de volgende stap zet in haar toezicht door te onderzoeken hoe ondernemingen rapporteren en hoe dit beter kan.
Gelet op de groeiende verwachtingen van toezichthouders verdient het aanbeveling de communicatie over duurzaamheid te toetsen aan de gezichtspunten uit de Leidraad, en te beoordelen of informatieverstrekking op basis van de SFDR voldoende concreet is.
Als u hierover vragen heeft, neem dan gerust contact op met de Stibbe Financial Markets Group.
[1] Voor pensioenuitvoerders moet informatie op grond van de wet 'correct, duidelijk en evenwichtig’ zijn.
[2] Zie SFDR in de praktijk: blijvende aandacht nodig voor beheerders van beleggingsinstellingen (link), banken, verzekeraars en beleggingsondernemingen (link), en pensioenfondsen en PPI's (link)
ESG & Sustainability newsletter
Are you interested in staying up-to-date about the latest developments regarding ESG and sustainability, and the challenges for your organisation? Then let us know that you would like to sign up for Stibbe's ESG & Sustainability newsletter by sending an e-mail to newsletters@stibbe.com. Mention your name and e-mailadress. Click here to send a pre-filled e-mail.
