Een nieuwe Vlaamse Regering: nieuwe ambities of business as usual?

Overzicht van enkele maatregelen uit het Vlaams Regeerakkoord 2019-2024

Het Vlaams Regeerakkoord bevat een hele reeks voorstellen, initiatieven en maatregelen inzake klimaat, milieu, energie, ruimtelijke ordening, voedselveiligheid en dierenwelzijn. Hieronder volgt een eigen selectie:

Klimaat

1. Onderzoek naar de oprichting van een CO2-backbone, voor de (tijdelijke) opslag, transport en gebruik van CO2 ter bevordering van de circulaire koolstofeconomie;
2. Vlaams Adaptatieplan: o.a. klimaatadaptief ontwerp van gebouwen en infrastructuur met het oog op bestendigheid tegen gewijzigde klimatologische omstandigheden;
3. Enkel nog zero-emissiebussen in nieuwe aankoopprocedures van De Lijn;
4. Uitwerken van een uniform kader voor steden en gemeenten die kiezen voor een lage-emissiezone;

Energie

1. Verhoging van de geïnstalleerde capaciteit voor wind tot 2,5 GW en voor zon tot 6,7 GW tegen 2030;
2. Proefprojecten voor Power-to-X;
3. Ondersteuning aan nieuwe diepe geothermieprojecten op basis van evaluatie van bestaande twee diepe geothermieprojecten;
4. Verplichting voor niet-energiezuinige tertiaire gebouwen om vanaf 2021, uiterlijk vijf jaar na een notariële overdracht in volle eigendom, over te gaan tot een grondige energetische renovatie;
5. Ledverlichting voor alle openbare verlichting tegen 2030;
6. Eén regulator voor netgebonden infrastructuur (elektriciteit, gas, warmte, kabel, water, riolering, etc.) en media;

Milieu & Natuur

1. Plaatsen van 20.000 bijkomende hectare natuur onder effectief natuurbeheer in de komende vijf jaar en het aanleggen van 10.000 ha bos tegen 2030;
2. Uitdoofbeleid van landbouwgebruik in zones bestemd voor natuurrealisatie (zo nodig met flankerende maatregelen). Landbouwactiviteiten die bijdragen tot natuurbeheer kunnen wel behouden blijven en zullen zelfs verder worden aangemoedigd;
3. Bepleiten van een verbod binnen Europa op het gebruik van microplastics in cosmetica, verzorgingsproducten en onderhoudsproducten en van een bredere strategie inzake wegwerpproducten, ongeacht het materiaal waaruit ze gemaakt zijn;
4. Verhoging van de inzet in de strijd tegen zwerfvuil op (incl. inzet op handhaving);

Ruimtelijke ordening

1. Toekomstbestendig maken van de bestaande bestemmingsvoorschriften: actualisatie van de typevoorschriften voor RUP’s en schrappen van overbodige en verouderde bestemmingscategorieën;
2. Komaf maken met het historisch passief van overtredingen: introduceren van een mogelijkheid tot een gedoogtoets bij de Hoge Raad voor het Handhavingsbeleid;
3. Onderzoek naar ruimere bevoegdheden voor de Raad voor Vergunningsbetwistingen (RvVb). Volgende zaken zullen onderzocht worden:

• uitbreidingsmogelijkheden van de bevoegdheid RvVb (beroepen tegen ruimtelijke uitvoeringsplannen en complexe projecten);
• verbetering van de procedure voor de RvVb (o.a. afschaffing van het gewoon kortgeding, de invoering van een relativiteitseis, de verbetering van de bestuurlijke lus en de erkenning van de vergunninghouder als volledig volwaardige partij in de procedure);
• uitbreidingsmogelijkheid van de substitutiebevoegdheid van de RvVb;
• een betere beteugeling bij kennelijk en onredelijk misbruik van de beroepsmogelijkheid bij de RvVb;
• een behandeling van alle middelen (uit een verzoekschrift) door de RvVb.

1. Evaluatie en aanpassing van de MER-regelgeving:

• evaluatie van de MER-verplichting en van de erkenning en rol van de MER-deskundige in het MER-proces;
• afschaffing van de MER-richtlijnenboeken;
• opmaak van een kader inzake plan-MER-plicht waarbij duidelijkheid verschaft wordt inzake plan-MER-plicht voor beleidsdocumenten, regelgeving, strategische en sectorale plannen;
• onderzoek naar vereenvoudigingsmogelijkheden van de milieueffectenrapportage en de passende beoordeling.

1. Aanpassing van de regelgeving m.b.t. de ruimtelijke impact voor het plaatsen van windmolens. De bevoegdheid hieromtrent zal bij de lokale besturen komen te liggen;
2. Definitieve goedkeuring van het instrumentendecreet (inclusief het maximaal gebruik van instrumenten zoals planologische ruil en verhandelbare bouwrechten, en snelle start van een aantal proefprojecten) en start met de uitvoering van de regelgeving voor de watergevoelige openruimtegebieden;
3. Inzetten om de inname van openruimte voor harde ontwikkeling maximaal te vermijden en de open ruimte maximaal te vrijwaren;

Dierenwelzijn

1. Vervolging van elk vorm van dierenmishandeling en streng(er) bestraffing ervan (inzet op controle en handhaving);
2. Initiatief tot een duidelijk geïntegreerd wetgevend kader voor alle segmenten van het dierenwelzijnsbeleid in de vorm van een Vlaamse Codex voor Dierenwelzijn;
3. Uitdoofbeleid voor pelsdierenkweek en het houden van kermispony’s;

Voedsel

1. Tegengaan van voedselverspilling wordt een absolute prioriteit. Hierbij wordt ingezet op de verdere omslag naar een duurzame voedselproductie en leefbare landbouw (kringloopeconomie).

Behoudens ondersteuning van innovatieve technologieën, is van baanbrekende nieuwe ambities voor de beleidsdomeinen inzake klimaat, milieu, energie, ruimtelijke ordening, voedselveiligheid en dierenwelzijn is op het eerste gezicht niet echt sprake. Het betreft eerder (broodnodige) verfijningen en bijsturingen van bestaande (al dan niet spaak gelopen) ambities. Desalniettemin zal de Vlaams Regering haar handen vol hebben om al deze maatregelen de komende jaren te kunnen implementeren.

Wij houden u op de hoogte van deze verdere implementatie!