De vergroening van het openbaar vervoer
Op 20 juni 2019 werd Richtlijn 2019/1161/EU aangenomen. Deze Richtlijn wijzigt Richtlijn 2009/33/EG inzake de bevordering van schone en energiezuinige wegvoertuigen, ook gekend als de ‘Clean Vehicles Directive’. De nieuwe Richtlijn voorziet in minimumstreefcijfers voor overheidsopdrachten voor bussen, lichte bedrijfsvoertuigen, en vrachtwagens.
Minimumstreefcijfers voor groene bussen
In de periode 2021-2030 geldt een minimumpercentage voor schone voertuigen bij aanbestedingen voor openbaar vervoer. Voor de Benelux gelden volgende minimumstreefcijfers inzake bussen:
2021-2025 2026-2030 België 45% 65% Nederland 45% 65% Luxemburg 45% 65%
De helft van bovenvermeld minimumstreefcijfer voor het aandeel schone bussen moet worden vervuld via de aanbesteding van emissievrije bussen.
De verplichting geldt alle relevante aanbestedingspraktijken, zoals aankoop, leasing, of huur van bussen, maar ook voor openbaredienstcontracten (zoals in België met De Lijn, TEC en de MIVB). Bij de berekening van de minimumstreefcijfers wordt uitgegaan van de datum van gunning van de opdracht.
Aangezien de Richtlijn ook toepassing vindt op lichte bedrijfsvoertuigen en vrachtwagens, vallen ook specifieke post- en koerierdiensten en afvalverwijderingsdiensten onder haar toepassingsgebied. Hiervoor gelden afzonderlijke minimumstreefcijfers.
Wat zijn groene bussen?
Groene bussen of schone bussen zijn bussen die worden aangedreven middels alternatieve brandstoffen, zoals elektriciteit, waterstof, biobrandstof, synthetische en paraffinehoudende brandstof, aardgas of LPG.
Voor bussen op vloeibare biobrandstoffen, synthetische brandstoffen of paraffinehoudende brandstoffen, mag geen vermenging met conventionele fossiele brandstoffen plaatsvinden. Voor bussen op andere alternatieve brandstoffen geldt geen gelijkaardig verbod. Gelet op het feit dat de Richtlijn een afzonderlijke definitie van emissievrije voertuigen bevat, kan o.i. worden geargumenteerd dat ‘schoon’ aldus ook hybride kan zijn.
Clean Mobility Package
De nieuwe Richtlijn maakt deel uit van het ‘Clean Mobility Package’, dat voorts omvat:
- Nieuwe CO2-emissienormen voor nieuwe personenauto's en nieuwe lichte bedrijfsvoertuigen (Verordening 2019/631/EU), en voor zware bedrijfsvoertuigen (Verordening 2019/318/EU);
- Een actieplan inzake infrastructuur voor alternatieve brandstoffen (COM(2017) 652 final);
- Een herziening van Richtlijn 92/106/EEG inzake gecombineerd vervoer van goederen tussen Lidstaten;
- Een herziening van Verordening 1073/2009/EG inzake touringcar- en autobusdiensten; en
- Een strategisch actieplan voor batterijen (COM(2018) 293 final).
