Annotatie bij HvJ EU 19 december 2019: Het Hof concludeert dat onder bepaalde omstandigheden oplegging van lijfsdwang jegens individuele overheidsfunctionarissen mogelijk en zelfs verplicht is
Deutsche Umweltlife, een Duitse milieuorganisatie, heeft een zaak aangespannen tegen Freistaat Bayren (deelstaat Beieren, Duitsland).
Aanleiding was de aanhoudende weigering van de deelstaat om, ter uitvoering van Richtlijn 2008/50/EG betreffende de luchtkwaliteit, de nodige maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de grens van stikstofdioxide (NO₂) in München in acht wordt genomen. Zelfs na de rechterlijke veroordeling van Freistaat Bayren om het actieplan voor de luchtkwaliteit voor München aan te passen op straffe van een dwangsom hebben de bewindspersonen van de Freistaat Bayern meermaals én publiekelijk verklaard dat zij de opgelegde verplichtingen niet zouden nakomen. In reactie hierop heeft Deutsche Umweltlife niet alleen nieuwe dwangsommen gevorderd maar ook oplegging van lijfsdwang jegens de minister van Milieu en Consumentenbescherming of de minister-president. Dit laatste werd afgewezen en leidde tot hoger beroep en een prejudiciële vraag aan het Europese Hof van Justitie van de Europese Unie.
In dit arrest beantwoordt de Grote kamer van het Hof de vraag of lijfsdwang mag of zelfs moet worden toegepast tegen individuele overheidsfunctionarissen om zo een onwillige overheid te dwingen om Europese milieuwetgeving na te leven.
In hun annotatie in AB bespreken Annalies Outhuijse en Shannon Bothof dat antwoord en plaatsen zij het arrest in een breder perspectief (AB 2020/427).
Zie over deze zaak ook de eerdere blog van Tom Barkhuysen.
