Afdeling doet overzichtsuitspraak met compleet en praktisch overzicht van jurisprudentie over de Ladder voor duurzame verstedelijking

Article
NL Law

Op 28 juni 2017 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (Afdeling) opnieuw een voor de praktijk zeer bruikbare overzichtsuitspraak gedaan. De uitspraak biedt een overzicht van de Afdelingsjurisprudentie over vraag wanneer de Ladder voor duurzame verstedelijking (Ladder) uit artikel 3.1.6 lid 2 van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) van toepassing is en aan welke eisen een bestemmingsplan vervolgens moet voldoen.

Aanleiding voor deze overzichtsuitspraak

De zaak die tot de overzichtsuitspraak heeft geleid ziet op de vaststelling van het bestemmingsplan "Ee-bedrijvenlocatie Tibsterwei" door de gemeenteraad van de gemeente Dongeradeel. Het plan voorziet in bedrijfsbebouwing voor mechanisatie- en transportbedrijven op een aantal percelen grasland. Volgens appellant is het bestemmingsplan in strijd met artikel 3.1.6 lid 2 Bro omdat de actuele regionale behoefte niet is aangetoond.

Het zijn echter niet de feiten en omstandigheden van deze zaak die de Afdeling aanleiding geven voor het uitgebreide jurisprudentie overzicht, maar het feit op 1 juli 2017 het besluit tot wijziging van het Bro in werking treedt, waarbij de Ladder wordt gewijzigd. Die wijziging heeft blijkens de Nota van Toelichting als doel om de Ladder zodanig te vereenvoudigen dat de in de praktijk ervaren knelpunten worden opgelost, de onderzoekslasten verminderen maar de effectiviteit van het instrument behouden blijft. Hierover verscheen eerder al een blogbericht op Stibbeblog.

De Afdeling overweegt:

"Bij de totstandkoming van deze aanpassing heeft de rechtspraak van de Afdeling met betrekking tot het bestaande artikel 3.1.6, tweede en derde lid, van het Bro een rol gespeeld. Omdat een deel van deze omvangrijke, binnen een betrekkelijk kort tijdsbestek tot stand gekomen rechtspraak, ook vanaf 1 juli 2017 van belang blijft, worden in deze overzichtsuitspraak, om de rechtspraktijk houvast te bieden, na inleidende overwegingen, de hoofdlijnen van die rechtspraak weergegeven, voor zover deze na die datum van toepassing blijven."

Inhoud overzichtsuitspraak

Na een beknopte bespreking van de inhoud, aard, doel en strekking van artikel 3.1.6 lid 2 en lid 3 Bro, de hoofdlijnen van de wijziging per 1 juli 2017 en de behoeftetoets buiten de Ladder, gaat de Afdeling in de overwegingen 5.1 tot en met 12.8 van de uitspraak in op de volgende onderwerpen:

  • de reikwijdte van artikel 3.1.6 lid 2 en (het nieuwe lid) 3 Bro;
  • de uitleg van het begrip 'stedelijke ontwikkeling' (waaronder duidelijk dat 11 woningen of minder niet kwalificeren als een nieuwe stedelijke ontwikkeling);
  • de uitleg van het begrip 'nieuwe stedelijke ontwikkeling' (o.a. de relevantie van binnenplanse flexibiliteitsmogelijkheden zoals afwijkingsbevoegdheden, wijzigingsbevoegdheden en uitwerkingsplichten in het oude en nieuwe planologische regime en in welke gevallen een functiewijziging zonder nieuw ruimtebeslag kan leiden tot een nieuwe stedelijke ontwikkeling);
  • de reikwijdte van het onderzoek naar, het overleg over, en de beschrijving van de behoefte aan een nieuwe stedelijke ontwikkeling;
  • de eisen die worden gesteld aan de beschrijving van behoefte aan de voorgenomen nieuwe stedelijke ontwikkeling;
  • de uitleg van het begrip 'bestaand stedelijk gebied';
  • de rechterlijke toetsing van de beschrijving van de behoefte; en
  • de toepassing van het relativiteitsvereiste in verband met het bepaalde in artikel 3.1.6 lid 2 en lid 3 Bro.

Dit blogbericht leent zich niet voor een verdere bespreking van deze onderwerpen. Daarvoor verwijzen wij graag naar de uitspraak zelf.

Tot slot

De uitspraak is alweer de tweede overzichtsuitspraak van de Afdeling. De eerste uitspraak dateert van 28 september 2016 en bevatte een compleet overzicht op hoofdlijnen van de planschadejurisprudentie (ook hierover verscheen een blogbericht op Stibbeblog). Dat de Afdeling de rechtspraktijk op deze manier houvast wil bieden is prijzenswaardig.

Gegevens uitspraak:

ABRvS 28 juni 2017
ECLI:NL:RVS:2017:1724
201608869/1/R3